Η Σαντορίνη, με την ακαταμάχητη ομορφιά και τη μοναδική της ιστορία, δεν υπήρξε πάντα το παγκόσμιο κέντρο τουρισμού που γνωρίζουμε σήμερα. Πριν από περίπου μισό αιώνα, το νησί βρισκόταν σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς η παραδοσιακή αγροτική του οικονομία έδινε τη θέση της στην αναδυόμενη βιομηχανία του τουρισμού. Αυτή την ιστορική στιγμή αποτυπώνει με μοναδικό τρόπο το ντοκιμαντέρ «Θηραϊκός Όρθρος» των Κώστα Σφήκα και Σταύρου Τορνέ.
Το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ, διάρκειας 20 λεπτών, λειτουργεί ως μια «οπτική κοινωνική έρευνα» που καταγράφει την αποστεγνωμένη και στερημένη Σαντορίνη εκείνης της εποχής. Με φόντο την υποβλητική ομορφιά του νησιού και μουσική υπόκρουση τους ψαλμούς του Όρθρου, οι δημιουργοί αντιπαραβάλλουν την ακραία φτώχεια των ντόπιων με την άνεση των πρώτων τουριστών που επισκέπτονταν τη Σαντορίνη. Στους ψαλμούς δανείζει τη φωνή του ο πατέρας του γνωστού σκηνοθέτη Παντελή Βούλγαρη, προσδίδοντας μια σχεδόν μυσταγωγική ατμόσφαιρα στο έργο.
Οι σκηνές του ντοκιμαντέρ φέρνουν στο προσκήνιο τις καθημερινές ζωές των κατοίκων της Σαντορίνης, τόσο των πεινασμένων όσο και των πιο ευκατάστατων, δίπλα στους καλοζωισμένους τουρίστες που απολάμβαναν τις διακοπές τους στο νησί. Η παρουσία των γαϊδουριών – ενός από τα χαρακτηριστικότερα στοιχεία της τοπικής ζωής – εντείνει τον παραλληλισμό ανάμεσα στη σκληρή πραγματικότητα της εποχής και στην ανερχόμενη τουριστική εικόνα της Σαντορίνης.
Ο «Θηραϊκός Όρθρος» δεν περιορίζεται μόνο στην καταγραφή της πραγματικότητας, αλλά επιλέγει να την υπογραμμίσει και να την καταγγείλει. Οι δημιουργοί, με την καλλιτεχνική τους ματιά, αναδεικνύουν τα προβλήματα της εποχής, τη φτώχεια, την κοινωνική ανισότητα και τις αλλαγές που έφερνε ο τουρισμός. Είναι ένα έργο που αξίζει να δει κανείς, όχι μόνο για τη σπάνια απεικόνιση της Σαντορίνης, αλλά και για την κατανόηση της μετάβασης από τη φτώχεια στην ευμάρεια μέσω της τουριστικής ανάπτυξης.
Αν και έχει προβληθεί ελάχιστες φορές στο ίδιο το νησί, το ντοκιμαντέρ είναι πλέον ελεύθερα διαθέσιμο στο διαδίκτυο, δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερους ανθρώπους να γνωρίσουν αυτή τη μοναδική πτυχή της Σαντορίνης. Είναι ένα έργο που προσφέρει μια ιδιαίτερη οπτική στην ιστορία και την κοινωνική εξέλιξη του νησιού, καθιστώντας το απαραίτητο για όσους ενδιαφέρονται για τη Σαντορίνη πέρα από την τουριστική της εικόνα.
Δείτε το – αξίζει.
